Veelgestelde diabetes vragen

Onze podotherapeuten krijgen regelmatig vragen van patiënten over voetproblemen bij diabetes. Op deze pagina leest u de meest gestelde vragen en ons antwoord daarop.

Ik heb een wondje aan mijn voet. Wat moet ik nu doen?

Laat een wondje aan uw voet altijd even controleren bij de podotherapeut. Hoe eerder we erbij zijn en de juiste behandeling kunnen starten, hoe sneller een wondje weer geneest. Soms kan een klein wondje wat bijna niks lijkt voor te stellen grote gevolgen hebben.

Een wond geneest doorgaans binnen 3 tot 7 dagen. Als dit niet gebeurt dan is er iets mis. Er kan bijvoorbeeld iets mis zijn met de doorbloeding waardoor er onvoldoende ‘bouwstenen’ zijn, de suikerspiegel kan ontregeld zijn waardoor een wondje slecht geneest of er kunnen bacteriën aanwezig zijn die de wond open houden. Ook kan het zijn dat de oorzaak van de wond nog niet aangepakt is, zoals bijvoorbeeld een oneffenheid in de schoen of een teen die tegen een andere teen aan schuurt.

Hoe kan ik wondjes op mijn voeten voorkomen?

Wondjes op de voeten kunnen voorkomen worden door het dragen van juist passende schoenen en sokken en door de voeten dagelijks goed te controleren. De Diabetes Voetencheck app ondersteunt u bij de dagelijkse voetcontrole en geeft de podotherapeut een signaal wanneer er naar de voet gekeken moet worden. Hoe eerder de podotherapeut een wond(je) kan behandelen, hoe sneller een wondje doorgaans geneest.
 

De wond op mijn voet geneest niet goed. Heb ik nu een slechte doorbloeding?

Het kan inderdaad zo zijn dat de wond op uw voet niet goed geneest door een slechte doorbloeding. Maar een wondje ontstaat niet zomaar, er moet iets zijn gebeurd waardoor de huis kapot gegaan is, bijvoorbeeld door het dragen van niet goed passende schoenen of omdat u door iets scherps gelopen heeft. De wondjes genezen slecht omdat diabetespatiënten vaak geen of een verminderd gevoel in de voeten hebben. Ze ontvangen daarom geen pijnsignaal en blijven doorlopen met de wond.
 

Ik koop mijn schoenen al een maat groter, hoe kunnen ze dan alsnog te klein zijn?

Niet iedere schoenmaat valt hetzelfde, dit kan per merk en fabrikant verschillen. Schoenen vallen soms groter, maar vaak kleiner uit. Dit kan soms wel 2 maten schelen. Wanneer u als diabetespatiënt te kleine schoenen draagt, ontstaan er vaak wondjes. Wondjes genezen bij diabetespatiënten minder goed en dit kan grote problemen veroorzaken.
 

Mensen denken vaak dat ik dronken ben als ik loop omdat mijn evenwicht achteruit gaat. Waar komt dat door?

Evenwichtsproblemen kunnen als u diabetes hebt veroorzaakt worden door neuropathie (zenuwschade aan de diepe zenuwvezels). De diepe zenuwvezels zijn verantwoordelijk voor het doorgeven van de positie van de voet naar de hersenen. Bij diepe neuropathie kunnen deze signalen vertraagd of niet meer doorgegeven worden. Uw hoofd weet dus niet zo goed meer waar uw voeten zich in de ruimte bevinden en of ze recht of scheef staan. Normaal hoeft u over lopen niet na te denken en is er een samenspel van heel het lichaam om goed balans te houden. Werkt dit niet meer goed, dan wordt elke stap een uitdaging en merkt u bij elke stap dat u moet corrigeren om uw balans te houden. Evenwichtsproblemen spelen vooral op bij een oneffen ondergrond of als het donker is. In het donker kunnen de ogen minder goed gebruikt worden, terwijl de ogen de hersenen enorm veel informatie geven over waar je je bevind in de ruimte en zo helpen om in balans te blijven. ‘s Nachts een lampje aanzetten als het donker is, is dan een goed idee!
 

Waarom moet ik bij de podotherapeut op onderzoek komen als ik ook al bij de diabetesverpleegkundige of praktijkondersteuner van de huisarts kom?

De diabetesverpleegkundige en praktijkondersteuner van de huisarts begeleiden u bij de diabetes, voeten zijn daar een onderdeel van. 1 keer per jaar worden de voeten door de podotherapeut gescreend of er problemen zijn met het oppervlakkige gevoel en de doorbloeding. Als er geen problemen zijn met de doorbloeding of het gevoel, dan is de kans dat u slecht genezende wonden krijgt heel klein, ongeacht welk voettype u heeft.

Is er wel een probleem met de zenuwen en/of doorbloeding, dan wordt het risico op een slecht genezende wond groter. U wordt dan doorgestuurd naar een podotherapeut. De podotherapeut zal uw voeten uitgebreid onderzoeken en samen met u bekijken welke schoenen u het beste kan dragen om het risico voor uw voeten zo klein mogelijk te maken. Omdat voeten in de loop van de tijd kunnen veranderen, zal de podotherapeut u 1 tot een aantal keer per jaar willen zien om de voeten goed in de gaten te houden.
 

De pedicure behandelt (regelmatig) mijn voeten. Waarom moet ik dan ook nog eens ieder jaar naar de podotherapeut voor controle?

Tijdens het jaarlijks voetonderzoek brengt de podotherapeut in kaart hoeveel risico u als diabetespatiënt loopt op wondjes aan de voet die niet goed genezen. En wordt ook gekeken naar wat er gedaan kan worden om deze slecht genezende wondjes te voorkomen. Dit kunnen behandelingen bij de pedicure zijn, maar ook behandelingen bij de podotherapeut.

De podotherapeut voert het jaarlijks voetonderzoek uit omdat hij/zij een uitgebreider onderzoek kan uitvoeren dan de pedicure en over meer apparatuur en behandelmethodes beschikt.
 

Kunnen mijn voeten slechter worden in de loop van de jaren?

Naarmate we ouder worden,  worden we niet alleen kleiner, maar onze voeten langer. Niet omdat de voeten nog groeien, maar omdat ze door gaan zakken. Met de leeftijd wordt ook de kwaliteit van de huid, nagels en dikte van de vetkussentjes onder de voeten minder.

Bij diabetes kunt u ook nog te maken krijgen met zenuwproblemen wat ervoor zorgt dat de spieren anders gaan werken. Zo gaan hierdoor tenen meer klauwen en wordt de voet holler waardoor dus de druk onder de voet en de afwikkeling helemaal anders wordt. Verder kunt u te maken krijgen met het verstijven van de gewrichten.
 

Als ik neuropathie heb (problemen met het gevoel), hoe komt het dan dat mijn voeten zo gevoelig zijn?

Neuropathie is een aandoening aan de zenuwen. De zenuwen geleiden prikkels die op zijn beurt weer waargenomen worden door de hersenen. Als de zenuwen slechter gaan werken door bijvoorbeeld diabetes, dan kan het enerzijds zijn dat de zenuwen niet alle prikkels meer doorsturen of niet meer op alle locaties van de voet.

Meestal begint neuropathie en gevoelloosheid bij de grote teen (dit is het verste weg van het hart), maar kan het zich uitbreiden tot zelfs onder de knie. Tegelijk kan het voorkomen dat door het slechter werken van de zenuw, de zenuw prikkels gaat sturen die er helemaal niet horen te zijn of die groter zijn dan dat ze normaal zouden moeten zijn. Hierdoor kunt u prikkelingen, tintelingen of steken ervaren. Het kan ook voorkomen dat als u op het kleinste zandkorreltje staat, dit aanvoelt als een scherp uitsteeksel en het heel gevoelig is. Het kan dus gebeuren dat u op een bepaald deel van de voet minder voelt en een ander deel juist overgevoelig is.
 

Volgens de podotherapeut heb ik een gevoelsverlies. Waarom voel ik het dan wel als ik een steentje in mijn schoenen heb?

Er zijn 3 verschillende soorten zenuwen in het lichaam:

1. De autonome zenuw die de organen aanstuurt, zoals de beharing.
2. Een motorische zenuw die de spieren aanstuurt en in de gaten houdt hoe het lichaam staat, bijv. op een scheve tegel.
3. De protectieve zenuw die de huid inspecteert.  Wanneer er iets scherps in de huid prikt merkt deze zenuw dit op.

Wanneer u neuropathie heeft, dan betekent het niet altijd dat alle drie deze zenuwen verslechterd zijn. Wanneer bijvoorbeeld alleen de eerste 2 zenuwen verslechterd  zijn, voelt u het wel als er een steentje in de schoenen zit.

Maar het kan ook zijn dat de protectieve zenuw gedeeltelijk minder functioneert.  Bij het gedeelte waar u wel gevoel heeft, voelt  u dus wel. Het wordt alleen verraderlijk wanneer iets scherps op het gedeelte komt waar u geen gevoel heeft. Dan kan u dus verder lopen met bijvoorbeeld een pennendopje in de schoen, met alle gevolgen van dien.