Diabetes (suikerziekte) is een ziekte waarbij het lichaam de bloedsuikerspiegel niet meer in evenwicht kan houden, omdat het lichaam te weinig van het hormoon insuline heeft. Insuline regelt namelijk de bloedsuikerspiegel. Het lichaam reageert vaak niet meer goed op insuline of maakt helemaal geen insuline meer aan. Diabetes kan ontstaan door diverse oorzaken. Hoe langer u diabetes heeft, hoe groter de kans is dat er complicaties optreden, waaronder in de voeten en benen.
Het ziekteverloop van diabetes is bij iedereen anders. Toch zijn er verschijnselen aan de voeten die wij bij veel diabetespatiënten zien:
Minder/geen gevoel in de voeten:
Diabetes kan uw zenuwen beschadigen (neuropathie). Hierdoor kan er ongemerkt een verminderd gevoel ontstaan in de voeten. U voelt dan geen pijn wanneer u bijvoorbeeld een te warm voetenbad neemt, een steentje in uw schoen heeft of over een scherp voorwerp loopt. Hierdoor kunnen ongemerkt wonden ontstaan die moeilijk genezen (zelfs onder eelt).
Verminderde doorbloeding:
Met diabetes heeft u een grote kans op een verminderde doorbloeding van en naar de voeten. Hierdoor ontstaat een verminderde toevoer van zuurstof en voedingstoffen naar uw voet. De huid wordt dun, gaat daardoor sneller kapot en wonden genezen langzaam of zelfs niet. Het is daarom belangrijk om het ontstaan van wonden en drukplekken te voorkomen.
Standsafwijkingen aan de voeten:
Wanneer bepaalde zenuwen uitvallen, gaan de kleine voetspieren slechter werken. Overheersing van de grotere voetspieren zorgen voor een standsafwijkingen in de voeten, o.a. het krom trekken van de tenen. Dit veroorzaakt drukplekken die kunnen leiden tot overmatig eelt, blaren, wonden en in sommige gevallen, amputaties.
Wonden aan de voeten (ulceratie):
Als u een diabetische voet heeft, heeft u kans op slecht genezende wonden. De wond (ulcus) ziet er vaak onschuldig uit, maar kan leiden tot ernstige infecties. Als de voetinfectie zich uitbreidt, kan dit op langere termijn zelfs een amputatie tot gevolg hebben. Om dit te voorkomen moet de wond regelmatig gezien worden en nauwkeurig behandeld worden door een gespecialiseerd team, waaronder de podotherapeut. Een diabetische wond ontstaat altijd door de combinatie van druk met wrijving. Vaak zijn slecht passende schoenen, standsafwijkingen maar ook te dikke naden in sokken de oorzaak.
Niet iedereen met diabetes heeft een diabetische voet, ongeveer 25% heeft er last van. Het hebben van een diabetische voet betekent dat u meer risico loopt op het krijgen van slecht genezende wonden aan de voeten. Bij diabetes kan door vernauwing van de bloedvaten het bloed minder goed door uw benen en voeten stromen. Bij onvoldoende bloedtoevoer is de kans groter dat wonden niet genezen. Ook kunt u door beschadiging van zenuwen pijn en druk minder goed voelen. Hierdoor merkt u kleine drukpunten of wonden mogelijk niet op met als gevolg dat door de diabetes slecht genezende wonden ontstaan zonder dat u dit merkt. Deze wonden kunnen vervolgens een gevaar vormen voor uw algehele gezondheid. Voetwonden, drukplekken of te veel wrijvingen moeten daarom dus voorkomen worden. De podotherapeut heeft hierbij een centrale rol; hij/zij doet onderzoek en stelt een zorgprofiel met een individueel behandelplan voor u op.
De podotherapeut is een erkende hbo-professional, gespecialiseerd in het onderzoeken, behandelen en voorkomen van klachten aan voeten, enkels, knieën, heupen en rug. Podotherapeuten zijn ook gespecialiseerd in diabetische voetzorg.
Door een verkeerde stand van uw voet of een verkeerd looppatroon door bijvoorbeeld slijtage in de gewrichten, kan er verhoogde druk onder uw voeten ontstaan. Daarnaast kan het zijn dat door zenuwbeschadiging uw tenen gaan klauwen waardoor er druk bovenop of onder de tenen ontstaat. Hierdoor of door andere omstandigheden kunt u last krijgen van overmatige eeltvorming of likdoorns. Ook roodheid, kloven en verdikte (schimmel)nagels zijn risicoplekken op uw voet. De oorzaak van het ontstaan van deze plekken zal de podotherapeut proberen weg te nemen. Voor het behandelen van o.a. eeltplekken, kloven en verdikte nagels werkt de podotherapeut samen met de pedicure waarmee de podotherapeut een contract heeft afgesloten.
Het is mogelijk om zonder verwijzing een afspraak te maken bij de podotherapeut. In geval van de diabetesvoetzorg is een verwijzing van de hoofdbehandelaar (de praktijkondersteuner van de huisarts of internist en diabetesverpleegkundige) noodzakelijk.
