Sportschoenen zijn speciaal ontworpen voor een specifieke sport. Het ontwerp van de sportschoen is gericht op het bieden van grip (terrein en ondergrond), lichaamsbouw en de manier waarop je beweegt. Vaak spelen ook ondersteuning, stabiliteit en demping van de sportschoen een belangrijke rol.
(Sport)podotherapeuten zijn experts op het gebied van biomechanica: hoe een persoon beweegt tijdens het uitoefenen van zijn of haar sport. (Sport)podotherapeuten geven de sporter inzicht om beter te bewegen. Er worden adviezen gegeven over materiaal, trainingsleer (belasting en belastbaarheid) en terugkeer naar de sport.
Sportschoenadviezen kunnen helpen om:
De belangrijkste onderdelen van een sportschoen:
Het bovenwerk
Het bovenwerk is niet alleen het "mooie" deel van de sportschoen, het beschermt, biedt comfort en bedekt de voeten. Het bestaat vaak uit verschillende materialen. Het bovenwerk omvat onder andere de teenbox, de veters, de tong en de hielomsluiting.
Sportschoenen zijn vaak zo ontworpen dat er geen stiksels of naden voelbaar zijn. Ook wordt veel aandacht besteed aan ventilatie om oververhitting tijdens het sporten te voorkomen.
De teenbox, is de ruimte waarin de tenen zich bevinden. Tijdens het sporten zwellen de voeten op. Daarom is het belangrijk dat de tenen voldoende ruimte hebben in zowel de lengte, de breedte als de hoogte. Bij sommige sportschoenen, zoals trailschoenen, is de teenbox zo ontworpen dat overtollig water kan worden afgevoerd.
De veters, zorgen voor een goede omsluiting van de voet. Er zijn verschillende veterstrikstrategieën die kunnen helpen om druk en wrijving te voorkomen. Platte veters of veters met speciale wax blijven over het algemeen beter zitten en geven zo de beste stabiliteit en fixatie.
De tong, dit is een afzonderlijke strook onder de veters. De tong biedt bescherming tegen de druk van de veters en helpt bij het aan- en uittrekken van de schoenen.
Het contrefort, is het achterste deel van de sportschoen, dat stabiliteit biedt voor de enkel en de achtervoet. Een stevig contrefort vermindert de kans op het zwikken van de enkel.
Zooleenheid
De zolen van een sportschoen bestaan vaak uit meerdere delen die apart worden gemaakt en verlijmd zoals bij hardloopschoenen.
De binnenzool, deze kan los of vastgeplakt zijn. Doorgaans kan de binnenzool eenvoudig worden vervangen door een op maat gemaakte sportzool.
De tussenzool, zorgt voor demping en energieteruggave, vaak gemaakt van EVA-materiaal (schuim) of gel. Dikkere tussenzolen bieden meestal meer demping. De belangrijkste functie is om de impact tijdens het landen te verminderen. De tussenzool biedt ook ondersteuning en flexibiliteit. De duurzaamheid van het materiaal van de tussenzool is belangrijk. Deze mag niet te snel slijten. Trends op sportschoenen gebied zijn nieuwe ontwikkelingen van tussenzool-materialen.
De tussenzool, mate van ondersteuning
Bijvoorbeeld hardloopschoenen, er is keuze verschillende soorten van ondersteuning zoals een neutrale schoen, of een schoen met veel stabiliteit en controle. Stabiliteitsschoenen geven extra ondersteuning bij de voetboog, vaak in de vorm van een "antipronatieblok". Antipronatieschoenen zijn over het algemeen zwaarder in gewricht en stugger. Tegenwoordig is er een verschuiving zichtbaar, zo zijn de meeste (hardloop)schoenen neutraal.
Tot slot is er in sommige sportschoenen een ‘’shank’’ aanwezig, een ondersteunend element tussen de binnen- en de buitenzool. De ‘’shank’’ verstevigt de sportschoen in het midden en is hierdoor beter bestand tegen buig- en wringbewegingen. Het zorgt ervoor dat het buigpunt van de sportschoen onder de voorvoet ligt.
Het is goed om de sportschoenen te bekijken; heeft de tussenzool een andere kleur, vorm of hardheid? Een (sport)podotherapeut kan u adviseren welk type tussenzool het beste bij u past.
De buitenzool, maakt direct contact met de grond, moet slijtvast zijn en voldoende grip bieden. Als u bijvoorbeeld een hardloopschoen vanaf de onderzijde bekijkt kan het opvallen dat de buitenzool recht verloopt, soms half gebogen is of zelfs erg gebogen is. De vorm van de buitenzool geeft informatie over hoeveel de sportschoen ‘’corrigeert’’ tijdens het bewegen.
Hieldrop
De hieldrop, of "offset", is het verschil in zooldikte tussen de hak en de voorvoet. Dit kan variëren tussen 0 en 12 mm, afhankelijk van de sportschoen. De juiste hoogte van de hieldrop is belangrijk voor de manier waarop je beweegt tijdens het sporten en kan helpen blessures te voorkomen. Het advies over de hoogte van een hieldrop is gebaseerd op stijfheid van de voet en flexibiliteit vanuit de kuitregio. Maar beïnvloed zeker ook de positie van het heupgewricht en het bekken. Het is belangrijk om bij de aanschaf van nieuwe sportschoenen rekening te houden met de hieldorp van het oude paar sportschoenen. Dit advies geldt met name voor hardloopschoenen.
Gewicht
Het gewicht van de sportschoen is belangrijk voor draagcomfort en looptechniek. Lichtere schoenen zijn vaak prettiger voor wedstrijden, maar kunnen minder stabiliteit bieden.
Meerdere sportschoenen
Het kan nuttig zijn om meerdere paren sportschoenen af te wisselen, vooral als je veel moet rennen tijdens het sporten. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat het afwisselen van sportschoenen tijdens de training het risico op blessures kan verkleinen.
Wij adviseren om uw nieuwe sportschoenen af te wisselen met uw oude sportschoenen en geleidelijk op te bouwen. Dit om te voorkomen dat de overstap te groot is.
Tijdig vervangen van sportschoenen
Om blessures te voorkomen is het belangrijk om op tijd nieuwe sportschoenen aan te schaffen. Controleer jaarlijks de slijtage van de sportschoenen:
Aandachtspunten:
Outlet sportschoenen & materiaalmoeheid
Ook al zijn sportschoenen niet gedragen, na ongeveer 3 jaar kan de demping in sportschoenen verdwijnen (materiaalmoeheid). Het is belangrijk om de productiedatum te controleren bij het kopen van oudere modellen. Bij hardloopschoenen is ook het aantal gelopen kilometers van belang om op tijd de schoenen te vervangen.
Tips bij het kopen van nieuwe sportschoenen
Om de juiste pasvorm te kiezen kunt u de binnenzool eruit halen. Ga met uw sportsokken op de binnenzool staan (niet zitten). Het is belangrijk dat uw tenen op de binnenzool vallen, niet erbuiten. Zowel in de lengte als in de breedte. Aan de voorzijde heeft u voldoende ruimte nodig (minimaal 1 tot 1,5 cm, afhankelijk van uw sport). Deze lengtetoegift is onmisbaar tijdens het sporten om blessures maar ook nagelklachten te voorkomen.
Enkele uitzonderingen zijn hier van toepassing zoals klimschoenen bijvoorbeeld.
Het beste is om 3 verschillende sportschoenen te passen. Kies voor het model welke het meest comfortabel aanvoelt. Er is enig bewijs dat comfort, één van de belangrijkste factoren is bij de selectie van nieuwe sportschoenen en waarop de sporter het beste presteert!
Conclusie
Er is geen algemeen advies voor het beste merk of model sportschoen. Een sportschoen alleen kan blessures niet voorkomen, maar kan wel een positieve of negatieve invloed hebben op het herstel! Houd deze 3 gouden regels in het achterhoofd bij het aanschaffen van nieuwe sportschoenen:
