Elk jaar neemt het aantal kankerpatiënten toe. Vorig jaar kwamen er zelfs meer dan 110.000 kankerpatiënten bij. Gelukkig geneest het merendeel, maar toch kunnen kanker en de behandeling allerlei bijwerkingen met zich meebrengen aan onder andere de voeten. Denk hierbij aan het hand-voetsyndroom, neuropathie, overmatig eelt of nagelafwijkingen. Patiënten bezoeken daarom steeds vaker een podotherapeut voor de juiste voetzorg. Die helpt bij het verminderen of voorkomen van klachten.

Bijwerkingen voeten door chemotherapie

Chemotherapie is het meest effectief op snel delende cellen; kwaadaardige tumoren. Helaas beperkt de werking van chemo zich niet alleen tot de tumoren, maar heeft de chemo ook invloed op de gezonde cellen zoals beenmerg, haar, nagels, huid en slijmvliezen. De ernst van de bijwerkingen hangt te allen tijde af vanhet soort medicatie, de hoeveelheid, de duur (stadium waarin de diagnose gesteld wordt) en de vorm van kanker en onder andere de combinatie met andere medicatie.

Meer voorkomende bijwerkingen chemotherapie

Naast de meest voorkomende bijwerkingen (vermoeidheid, misselijkheid, diarree etc.), kunnen er ook bijwerkingen ontstaan zoals haaruitval, hand-voetsyndroom, neuropathie en nagelafwijkingen.

Beenmergdepressie

Een ander groot probleem is beenmergdepressie. Dat is de onderdrukking van de celdeling in het beenmerg (rode-, witte bloedcellen en bloedplaatjes). Hierdoor kan er leukopenie ontstaan: een te kort aan witte bloedcellen die nodig zijn om infecties (bacteriën en virussen) te bestrijden. Of er sprake is van eventuele leukopenie is van groot belang voor de podotherapeut of pedicure, om de patiënt zo veilig mogelijk te kunnen behandelen en het risico op infecties zo klein mogelijk te houden.

Handvoetsyndroom

Deze bijwerking is gelokaliseerd op plaatsen waar veel wrijving ontstaat zoals voetzolen, maar ook handpalmen. Ook zijn de hielen vaak aangedaan. Eerst ontstaat er vaak een tintelend/jeukend gevoel in de huid en enkele dagen later kan dit overgaan in een branderige pijn. Dan zal er symmetrische roodheid ontstaan met zwelling op voetzolen en handpalmen. Tevens kan er ook eelt (hyperkeratose), blaren, bloeden, zwelling en ontvelling ontstaan. Om dit te voorkomen is het belangrijk alvorens de behandeling met chemotherapie start, bij een podotherapeut en eventueel pedicure geweest te zijn. 

Bijwerkingen chemotherapie

Chemotherapie is het meest effectief op snel delende cellen; kwaadaardige tumoren. Helaas beperkt de werking van chemo zich niet alleen tot de tumoren maar heeft de chemo ook invloed op de gezonde cellen zoals beenmerg, haar, nagels, huid en slijmvliezen. De ernst van de bijwerkingen hangt te allen tijde af van het soort medicatie, de hoeveelheid, de duur (stadium waarin de diagnose gesteld wordt) en de vorm van kanker en onder andere de combinatie met andere medicatie. Naast de meest voorkomende bijwerkingen (vermoeidheid, misselijkheid, diarree etc.), kunnen er ook bijwerkingen ontstaan zoals haaruitval, hand-voetsyndroom, neuropathie en nagelafwijkingen. Een ander groot probleem is beenmergdepressie. Dat is de onderdrukking van de celdeling in het beenmerg (rode-, witte bloedcellen en bloedplaatjes). Hierdoor kan er leukopenie ontstaan: een te kort aan witte bloedcellen die nodig zijn om infecties (bacteriën en virussen) te bestrijden. Of er sprake is van eventuele leukopenie is van groot belang voor de podotherapeut of pedicure, om de patiënt zo veilig mogelijk te kunnen behandelen en het risico op infecties zo klein mogelijk te houden.

Wat kan de podotherapeut, met specialisatie tot oncologie, voor u betekenen?

De podotherapeut kan de voeten screenen en proberen de bijwerkingen te voorkomen en/of verminderen met een goed schoenadvies en eventueel podotherapeutische zolen en/of een orthese. Tevens kunnen ook de nagels behandeld worden en eventueel aanwezig eelt/likdoorns verwijderd worden. Daarnaast zijn er nog tal van andere tips die de podotherapeut kan geven om de voeten in een zo’n goed mogelijke conditie te brengen en deze te behouden tijdens de behandeling. Tijdens de behandeling van kanker wil de podotherapeut u graag op controle zien, dit om alles goed te controleren en eventueel terugkerend eelt/drukplekken te behandelen.

13 verzorgingstips van uw voeten bij chemotherapie

• Een specifieke crème die gebruikt kan worden wanneer u behandeld wordt voor kanker;
• Vermijd stevig wrijven wanneer u zichzelf insmeert (geldt voor het gehele lichaam);
• Neem korte, lauwwarme douches;
• Gebruik een milde, vocht inbrengende, ongeparfumeerde douchegel of doucheolie;
• Draag loszittende kleding (die niet plakt of irriteert);
• Draag katoenen sokken;
• Bescherm handen en voeten tegen de zon;
• Vermijd extra druk op de voeten, zoals bij joggen, aerobics, wandelen, springen, strakke schoenen, hoge hakken;
• Voorkom huidbeschadigingen aan handen en voeten
• Gebruik geen kunstnagels
• Knip de nagels recht wanneer u dit nog zelf wilt doen;
• Voorkom natte werkzaamheden (bijv. zwembaden);
• Föhn uw vingers of tenen eventueel droog (zeker in geval van paronychium)rweghelft, maar wissel dit af waar mogelijk.